Hangisi Daha Avantajlı? Araç Kiralamak mı, Satın Almak mı?
Otomobiller günümüzün en temel ihtiyaçlarından birine dönüşmüş durumda. Bu da araç ihtiyacı olanlarda “Kiralasam mı, satın mı alsam?” ikilemini ortaya çıkarıyor. Mevcut seçenekler, bireysel kullanıcılar ve şirketler için farklı avantajlar sunuyor. Dolayısıyla bu kararı vermek için birçok detayın incelenmesi gerekiyor.
Bu doğrultuda “Araç satın almak mı, kiralamak mı avantajlı?” sorusuna cevap bulabilmeniz için bir rehber hazırladık.
Araç Kiralamanın Avantajları
Araç kiralamanın avantajları arasında ilk sırada elbette maliyet geliyor. Bireysel bir kullanıcı olarak dönemsel araç ihtiyaçlarınızda kiralama yöntemini seçmeniz, ödeyeceğiniz ücretten dolayı avantajlı.
Araba satın almak için yeterli bütçeniz yoksa hem peşinat vermek hem de kredi çekmek durumunda kalırsınız. Bu da mevcut bütçenizin tükenmesinin yanı sıra faizli bir şekilde krediyi geri ödeme sorumluluğunu doğurur. Araç kiraladığınızda ise sadece günlük kiralama ücretini öder; peşinat, kredi, faiz gibi giderlerle ilgilenmezsiniz.
Bireysel araç kiralamanın bir diğer avantajı da yan giderlerin olmamasıdır. Araç kiraladığınızda sigorta, muayene ve kasko gibi yan giderlerin sorumluluğunu almanız gerekmez. Buna ek olarak mevsimlik lastik değişimi, periyodik bakım ve benzeri rutinler için zaman kaybı da yaşamazsınız.
Araç kiralamak, şehir dışına çıktığınızda da önemli bir avantaj sağlıyor. Uçak, tren gibi ulaşım araçlarını kullandığınızda havaalanı veya istasyondan sonraki ulaşımı kendiniz sağlamanız gerekir. Bu gibi alanlarda bulunan araç kiralama noktalarından kolayca araç kiralayabilir ve söz konusu şehirde kaldığınız süre boyunca ulaşım problemi çekmezsiniz.
Son olarak her zaman yeni model araca binme avantajından bahsedebiliriz. Kiralama firmalarında her zaman genç araç filosu bulunur. Dolayısıyla sürekli düşük kilometrede olan yeni model araçlarla ulaşım sağlama şansınız olur.
Araç Kiralamanın Vergisel Avantajları
Araç kiralama, vergi avantajı da sunan bir yöntemdir. Sıfır araç satın aldığınızda hem KDV hem de oldukça yüksek oranda ÖTV ödemeniz gerekir. Sonrasında ise yılda iki kez olmak kaydıyla araç sahibi olduğunuz süre boyunca Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödersiniz.
Eğer araç satın alırken kredi çekerseniz bir vergi de (BSMV) kredi ödemelerine eklenir. Araç kiraladığınızda ise KDV haricinde bu vergilerden hiçbirini ödemezsiniz. KDV de zaten kiralama ücretine dahil olduğu için ek ödeme gibi görülmez.
Araç kiralamanın vergisel avantajları şirketler için de önemli bir detaydır. Kiralama yöntemi, şirketler için çok daha büyük bir avantaja dönüşebilir.
Şirkete Araç Kiralama Avantajları
Şirket adına araç kiralamanın hem vergisel hem finansal hem de operasyonel avantajları vardır. Bu avantajlara biraz daha yakından bakalım.
Maliyet Avantajı
Öncelikle şirketiniz için çoğu zaman tek araç yeterli olmaz. Çok sayıda araç satın almak ise ciddi bir maliyet doğurur. Bu maliyet karşılandığında, şirketinizin kasasındaki nakit önemli oranda azalır. Şirket parası yerine kredi seçeneğini seçerseniz bu da faiz yükünü doğurur.
Dolayısıyla şirkete araç kiraladığınızda, araç ihtiyaçlarını karşılamak için doğan maliyetleri azaltmış olursunuz. Filo kiralamak bu konudaki ekonomik alternatiflerden biridir. Sadece araç kiralama ücreti ödersiniz ve bu ödemeyi de kiralama planına göre aylık ya da yıllık olarak yapabilirsiniz.
Ek Giderlerin Olmaması
Ek giderlerden muaf olmak da şirkete araç kiralama avantajları arasında gösterilebilir. Şirkete ait çok sayıda aracın olması; çok sayıda MTV, sigorta, kasko, muayene gibi periyodik ödemenin yapılması anlamına gelir. Üstelik bu ödemeler tek seferlik değildir, her yıl yapılır ve genellikle artış eğilimindedir.
Bütçe Yönetiminde Kolaylık
Kiralama yöntemi, şirketin finansal yapısına da fayda sağlar. Araç satın almak ve o araca sahip olmaya devam edebilmek adına ekstra bütçe oluşturmak gerekir. Kiralama ücretleri ise doğal bir ödeme olarak kabul edilebilir. Dolayısıyla kiralama sayesinde kasada kalan para, şirketin finansal yapısını iyileştirecek yatırım ve projeler için ayrılabilir.
Gider Olarak Göstermek
Araç kiralamanın bir gider kalemi olması da şirketler adına avantaj sunabilir. Satın alınan araçlar da amortisman kapsamında gider gösterilebilir, fakat ikisi arasında önemli bir fark bulunur: Satın alınan araçlarda KDV, araç fiyatına dahil edildiği için vergi indirimi kapsamında değildir. MTV ise gider kalemi olarak gösterilemez.
Araç kiralama firmaları, MTV gibi masrafları da hesaplayarak bir kira ücreti belirler. Kira faturası da gider olarak gösterilebildiği için dolaylı yoldan MTV de gider olarak kaydedilmiş olur. Kiralama faturasındaki KDV de indirilecek vergiler kalemine kaydedilebilir. Bu detaylar, ödenecek Kurumlar Vergisi miktarı konusunda avantaj sağlar.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken detay, kiralama ücretinin belirli bir kısmının gider olarak kaydedilebilir olmasıdır. 2024 yılı için bu sınır, 26.000 TL’dir. Aylık araç kiralama ücretinin sadece 26.000 TL’lik kısmı (günlük yaklaşık 866 TL) gider olarak gösterilebilir.
Operasyonel Avantajlar
Araç kiralamanın operasyonel avantajları da çok önemli. Kiralık bir aracın periyodik bakımları, kış lastiği değişimleri, muayene işlemleri gibi operasyonları kiralama şirketi tarafından yürütülür. Dolayısıyla bu operasyonlara zaman ayırmanız gerekmez ve iş programınız olumsuz etkilenmez.
Bu noktadaki bir diğer detay da fazladan personele ihtiyaç duyulmamasıdır. Tüm bu süreçlerle ilgilenmesi için bir personel çalıştırmanız gerekmediği için maliyet tasarrufu da sağlarsınız.
Olası bir hasar durumunda da bir avantaj ortaya çıkar. Şirkete ait bir aracın hasar alması ya da arızalanması, söz konusu aracın bir süre serviste kalmasını gerektirir. Bu süreçte araçla yapılması gereken işler aksar. Alternatif bir araç temini ise ek maliyet doğurur.
Ancak araç kiralama şirketleri, ikame araç hizmeti de verir. Şirketiniz için kiraladığınız bir araç servisteyken yerine başka bir araç tahsis edilir ve böylece durum sizi etkilemez.
Uzun Dönem Araç Kiralama Avantajları
Uzun dönem araç kiralama avantajları, daha çok şirketleri ilgilendirir. Çünkü bireysel olarak uzun dönem araç kiralamak yerine satın almak da tercih edilebilir. Şirketlerde ise bu durum farklıdır, çünkü şirketlerin araç yenileme durumu vardır.
Uzun süreli kiralamaların en önemli avantajı elbette fiyattır. Yıllık kiralamalar, günlük ve aylık kiralamalara göre daha ekonomiktir. Bununla birlikte yıllık kiralama yapıldığında, alınan araç yıl boyunca kiracıda kalır. Yani acil durumlarda araç aramaya gerek kalmaz.
Şirket açısından bakıldığında, yetkililerin ve personelin prestij açısından her zaman yeni arabalara binmesi gerekir. Satın alma yönteminde bu durum oldukça masraflıdır, çünkü her yıl ya da 2 - 3 yılda bir araç yenilemenin maliyeti yüksektir. Mevcut araçları ikinci el olarak satmak ise yapılan masrafı karşılamaz.
Araç kiralayan şirketler, kiralama periyodu tamamlandığında, yeni dönem için daha yeni model araçlar kiralayabilirler. Bu durum bireysel kullanıcılar için de geçerlidir. Sıkça araç değiştiren ve yenileyen bireysel kullanıcılar da uzun dönem araç kiralama yöntemini seçebilir.
Araç Satın Almanın Avantajları
Araba satın almanın da birtakım önemli avantajları mevcut. Öncelikle bir araba sahibi olmak, özellikle bireysel kullanıcılar için avantajdır. Acil ya da keyfî ihtiyaçlar için her zaman hazırda bekleyen bir aracın bulunması faydalıdır. Kiralama yönteminde prosedürlerin tamamlanması az da olsa zaman alacağı için planlamanın çok daha önceden yapılması gerekebilir.
Satın almanın bir diğer avantajı da araçların her zaman satılabilir özellikte olmasıdır. Olası bir nakit ihtiyacında aracınızı satarak paraya çevirebilirsiniz. Üstelik piyasadaki olası bir yükselme, kâr etme ihtimalinizi de doğurur. Dolayısıyla araç satın almaya bir yatırım gözüyle bakabilmek de mümkün.
Aracı isteğinize göre dizayn edebilmeniz de avantaj olarak sayılabilir. Satın aldığınız araçta iç dekorasyon, döşeme, renk gibi değişiklikler yapabilirsiniz. Bu sizi hem görsel açıdan tatmin eder hem de daha konforlu bir sürüş deneyimi sunar.
Şirket Üzerine Araç Almanın Faydaları
Araç ihtiyacı bulunan şirketler, sağladığı faydalar dahilinde satın alma yöntemini tercih edebilir. Şirket üzerine araç almanın faydalarını detaylı bir şekilde inceleyelim.
Gider Gösterilebilen Masraflar
Şirketlerin araç satın almasının avantajlarından biri, söz konusu aracın şirket varlıklarına ilave edilmesidir. Bu da araçla ilgili birçok masrafın gider olarak kaydedilebileceği anlamına gelir. Örneğin yakıt giderlerinin %70’e kadar olan kısmını gider göstermek mümkün.
Gider gösterme konularından biri de amortisman. Şirkete ait araçla ilgili amortisman işlemi yapılabilir ve söz konusu tutar gider olarak kaydedilebilir.
Vergisel Avantajlar
Şirketinize araç aldığınızda, vergi konusunda bazı avantajlar elde edebilirsiniz. Şirket adına sıfır araç alırken ödenen ÖTV ve KDV, vergi indirimi kapsamına girmese de gider olarak kaydedilebilir. Bu noktada gider yazılabilecek tutarın üst sınırı olduğunu da unutmamanız gerekiyor.
Sıfır araç aldığınızda gider olarak kaydedebileceğiniz ÖTV ve KDV tutarı, 2024 yılı için maksimum 690.000 TL olabilir. Bu da alacağınız aracın ÖTV ve KDV eklenmiş şekilde bedelinin 1.500.000 TL’den daha ucuz olması gerektiği anlamına geliyor.
Şirketinizin sahip olduğu araçla ilgili vergi açısından bir başka avantaj daha bulunur. Mevcut aracı sattığınızda hemen yeni araç satın almazsanız gelir elde ettiğiniz için ödeyeceğiniz Kurumlar Vergisi miktarı artar. Fakat limitet ve anonim şirketlerinin bu geliri 3 yıla kadar bir hesapta bekletme hakkı bulunur.
Dolayısıyla şirketin bir araca sahip olması, vergi erteleme açısından avantajlıdır. Ayrıca 3 yıla kadar hesapta bekleyen araç satışı gelirinden mevduat faizi kazanma şansınız da olur.
Esnek Kredi Ödeme Planları
Şirketiniz adına araç satın almak için bütçeniz yeterli değilse kredilerden faydalanabilirsiniz. Her ne kadar kredi çekmek ekstra maliyet yaratıyor olsa da bankaların ödeme erteleme, esnek ödeme ve artan/azalan taksit gibi seçenekler sunması, bütçe açısından şirketinize avantaj sağlayabilir.
Finansal Kaynak Potansiyeli
Bireysel kullanıcılar için olduğu gibi şirketler için de araç satın almak yatırım yöntemi olarak görülebilir. Şirketinize ait çok sayıda araç varsa olası bir finansal kaynak ihtiyacında araç sayısını azaltma gibi bir yöntem tercih edebilirsiniz. Mevcut araçların bir kısmını satarak finansal kaynak yaratabilirsiniz.
Şirket Üzerine Araç Almak Karlı mı?
Şirket aracı alarak varlıklara eklemek, aracın masraflarını şirket gideri olarak göstermek, avantajlı bir yapı sunsa da sonuç olarak araç satın almak için belirli bir sermaye ayırmanız gerekli. Ayrıca araç alma durumunda şirket araçlarının sigorta ve bakım masraflarını da gider hesabına eklemeniz şart. Sonuç olarak şirket varlığınıza ekleyeceğiniz her şirket aracı, aynı zamanda şirketin giderlerine de eklemeniz gereken bir kalem.
Araç satın almanın şirketler üzerindeki maddi yükü düşünüldüğünde “Şirket üzerine araç almak karlı mı?” sorusu, merak konusu oluyor. Bu sorunun cevabı ise tabii ki şirketin ulaşım için ayırdığı bütçeye ve sermayesine bağlı. Ancak araç satın almak için yüklü miktarda sermaye ayırmak istemediğiniz noktada bir çözümünüz daha var. O da kurumsal araç kiralama.
Şirket üzerine araç kiralayarak araç ihtiyacınızı daha uygun bir şekilde karşılamanız mümkün. Üstelik araç kiralama masrafını da şirket gideri olarak gösterebilirsiniz. Ayrıca Garenta ile kurumsal kiralama yaptığınız zaman vergi, bakım ve sigorta masraflarını da düşünmek durumunda kalmazsanız. Çünkü kiraladığınız tüm araçların trafik sigortası, vergi ve servis bakımları Garenta’ya aittir.
Hangisi Daha Avantajlı?
Araç satın alma ve kiralama arasında tercih yapmak tamamen size kalmış bir durum. Çünkü her iki yöntemin de farklı artıları mevcut. Dolayısıyla kararı ihtiyaçlarınız doğrultusunda vermeniz gerekiyor.
Özel aracınızı satın alırken şirketiniz için kiralama yöntemini tercih edebilir ya da tam tersini yapabilirsiniz. Yukarıdaki avantajları değerlendirerek nihai kararınızı verebilirsiniz.
Kararınız kiralama yönünde olursa Garenta’ya göz atabilir, hem bireysel hem de kurumsal araç kiralama avantajlarından faydalanabilirsiniz.