İkinci El Araç Satacakların Dikkatine: 6 Ay ve 6.000 Km Sınırlaması Nedir?

Ülkemizde ikinci el araba sektörü oldukça hareketli. Fakat son yıllardaki fiyat dengesizliği, bu hareketliliği de olumsuz etkiliyor. Bunun üzerine Ticaret Bakanlığı, araç satışlarına müdahale etme kararı almış ve Ağustos 2022’de yönetmelikte düzenleme yaparak ikinci el araç satışlarına “6 ay - 6.000 km sınırlaması” getirmişti.

Temmuz 2023’te sona ermesi planlanan bu düzenleme, Ticaret Bakanlığı’nın yeni duyurusu ile 1 Ocak 2024 tarihine kadar uzatıldı. Peki, 2. el araç satışıyla ilgili bu sınırlama ne anlama geliyor? İkinci elde yeni düzenleme neleri içeriyor ve kimleri kapsıyor?

İkinci El Araç Satışlarında 6 Ay - 6.000 Km Sınırlaması 

Sıfır araçlardaki fiyatların hızla artması sonucunda ikinci el araçlara yönelen tüketici sayısı da artış gösterdi. Bütçesi sıfır araç için uygun olmayan vatandaşlar, ihtiyaçlarını ikinci el otomobillerle karşılayabiliyorlardı. Fakat son dönemlerde 2. elde de hızlı fiyat artışı yaşandı. Bu fiyat artışının doğal olmadığını düşünen Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 10 Ağustos 2022’de konuyla ilgili açıklama yapmıştı. 

Bakan, açıklamasında galeri ve benzeri kuruluşların sıfır araçları alıp daha yüksek fiyatlarla ikinci el olarak satmasından bahsetmişti. Bu durumun ikinci el otomobil satışındaki fiyatlara olumsuz yansıdığını söyleyen Bakan, 6 ay ve 6.000 km sınırı getirileceğini bildirmişti. Söz konusu sınırlama, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik başlığıyla 16 Ağustos 2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelikte yer alan 6 ay ve 6.000 km sınırlaması, bir aracın ikinci el olup olmadığını ifade ediyor. Buna göre bir aracın 2. el olarak kabul edilebilmesi için tescil tarihinin üzerinden 6 ay geçmiş olması ve aracın en az 6.000 km yol yapmış olması gerekiyor. Dolayısıyla ticari amaçla araç alıp satan işletmeler, sıfır olarak aldıkları araçları doğrudan ikinci el olarak satamayacak. 

İkinci elde satışlara kısıtlama getirilmesiyle birlikte vatandaşların hem sıfır hem de 2. el araçlara daha kolay ulaşabileceği öngörülüyor. Buna ek olarak kısıtlama tüm araçları ve tüm satıcıları kapsamıyor. Düzenleme, bireysel satıcıları rahatlatan bazı şartları da içeriyor.

Yeni Düzenlemedeki İkinci El Araç Satış Şartları Neler?

İkinci el araba satışlarında yeni düzenleme yürürlüğe girdi ve birçok soruyu da beraberinde getirdi. Düzenlemedeki araç satış şartlarını inceleyerek sorulara cevap verebiliriz. 

6 Ay ve 6.000 Km Şartı 

Düzenlemenin ilk şartı, 6 ay ve 6.000 km sınırlaması olarak karşımıza çıkıyor. Bu şartın detayı ise aracın ilk tescil tarihi. Yönetmelikte, yönetmeliğin yayımlandığı 16 Ağustos 2022 tarihinden önce tescil edilmiş araçların hiçbir sınırlamaya tabi tutulmadan 15 Eylül 2022’ye kadar satılabileceği de belirtilmişti. Sonrasında ise ilk tescil tarihi fark etmeksizin 6 ay ve 6.000 km şartı aranacak.

Otomobil ve Arazi Taşıtı Şartı 

İkinci el araba satışlarıyla ilgili bu düzenleme tüm araçları kapsamıyor. Yönetmelik sadece otomobil ve arazi taşıtı sınıfındaki araçlar için geçerli. Yani motosiklet, kamyonet, kamyon ve benzeri taşıtlar için herhangi bir kısıtlama getirilmedi. 

Ticari Amaçlı Satış Şartı 

İkinci el araç satış şartlarıyla ilgili bir diğer detay da aracı kimin sattığıyla ilgili. 2022 yılında yürürlüğe giren yönetmeliğe göre bu düzenlemeden bireysel kullanıcılar etkilenmiyordu. Ancak yeni düzenleme ile ticari faaliyet gösteren bireysel satışlar da kapsama dahil edildi. 

Bireysel kullanıcıların bir yıl içerisinde en fazla 3 kez araç satma hakkı bulunuyor. Daha fazla araç satışı yapılması ticari faaliyet olarak kabul ediliyor. Yani bireysel bir kullanıcı, kendine ait 3 arabayı sınırlara takılmadan satabilecek. 4 ve daha fazla araç satmak istediğinde ise 6 ay ve 6.000 km sınırına takılacak. 

Ayrıca düzenlemedeki kapsam güncellemesi ile internet ortamında verilen ikinci el ilanlardaki fahiş fiyatların ortadan kaldırılmasına yönelik tedbirler de alınacak.

Yönetmeliğe göre sınırlamalar “ikinci el kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenleri” yani oto galerileri, ikinci el satış konusunda yetkili bayileri, araç satışı yapan rent a car firmalarını ve ticari faaliyet gösteren bireysel satışları ilgilendiriyor. Sınırlama kapsamındaki kurumlar, işletme adına kayıtlı araçlar dışında herhangi bir şahsa ait araçları satarken de yönetmelik geçerli olacak. 

Şartların Geçerli Olduğu Tarihler

Bu yönetmeliğin geçici olduğunu da belirtmemiz gerekiyor. İkinci el araç alım satımında yeni düzenleme Ağustos 2022’den Ocak 2025’e kadar yürürlükte kalacak. İkinci elde 6 ay ve 6.000 km şartı, başlangıçta daha kısa süreli bir düzenlemeydi; fakat yönetmeliğin süresi, Bakanlık tarafından 1 Ocak 2025’e kadar uzatıldı. Bakanlığın tarihi 6 ay uzatma hakkını kullanmaması hâlinde ikinci el kara taşıtı ticaretiyle uğraşanlar, 1 Ocak 2025’ten itibaren 6 ay ve 6.000 km şartlarını taşımayan araçların satışını da yapabilecek.

6 ay ve 6.000 Km Şartına Uymamanın Cezası